اینترنت طبقاتی در ایران: شروع رسمی و آنچه باید بدانید! 😊
سلام به همگی! امروز قصد داریم درباره یکی از موضوعات داغ و پربحث صحبت کنیم: شروع رسمی اینترنت طبقاتی در ایران. شاید کلمه «طبقاتی» عجیب به نظر برسد، اما در دنیای اینترنت ما، همه چیز ممکن است! بیایید ببینیم اینترنت طبقاتی چیست، چه داستانی پشت آن است و آینده آن چگونه خواهد بود.
اینترنت طبقاتی چیست؟ یک نگاه ساده به یک مفهوم پیچیده 🤔
به زبان ساده، ایده اصلی اینترنت طبقاتی این است که دسترسی افراد به اینترنت بر اساس معیارهایی مثل شغل، جایگاه حقوقی یا موقعیت جغرافیایی متفاوت باشد. یعنی ممکن است شما به برخی سایتها و خدمات دسترسی داشته باشید، اما همسایهتان با شرایط متفاوت، دسترسی محدودتری داشته باشد. میتوان این موضوع را مثل یک ساختمان تصور کرد؛ برخی واحدها آسانسور اختصاصی دارند و برخی مجبور به استفاده از پلهها هستند.
برخلاف فیلترینگ سنتی که بر اساس «لیست سیاه» عمل میکرد، اینترنت طبقاتی روی «لیست سفید» تمرکز دارد. فقط چیزهایی که مجاز اعلام میشوند قابل دسترسی هستند. تصور کنید خیابانها بسته شدهاند و فقط چند کوچه اجازه عبور دارند! این روش کنترل بسیار سختگیرانهتر است.
ریشههای ایده اینترنت طبقاتی
ایده محدود کردن دسترسی به اینترنت بر اساس گروههای کاربری چیز جدیدی نیست و زمزمههای آن در ایران به حدود یک دهه قبل بازمیگردد. گاهی به بهانه دسترسی خبرنگاران به سایتهای فیلترشده مطرح شد و گاهی به بهانه اینترنت کودکان یا خانواده. اما هیچکدام به شکل مصوبه یا اجرای جدی نبود تا اینکه اخیراً بحث شروع رسمی اینترنت طبقاتی دوباره اوج گرفت.
این بار، تمرکز روی تخصیص اینترنت با کیفیت بهتر و محدودیت کمتر به کسبوکارها، مشاغل خاص و مناطق نوآوری بود. این ایده در قالب مصوبات و آییننامههای دولتی مطرح شد و جنجال زیادی ایجاد کرد.
مصوبات و جزئیات اجرایی
یکی از مهمترین اتفاقات، تصویب آییننامهها و مصوبات در کارگروه اقتصاد دیجیتال و مصوبه مرتبط با «منطقه بینالمللی نوآوری ایران» بود. این مصوبات به وزارت ارتباطات اجازه میدهند که برای گروههای خاص، دسترسی متفاوتی فراهم کنند.
- مصوبه فریلنسرها: فریلنسرهایی که احراز هویت شوند، میتوانند به اینترنت با کیفیت بهتر دسترسی پیدا کنند.
- مصوبه منطقه نوآوری: وزارت ارتباطات زیرساختهای اینترنت را در این منطقه فراهم میکند تا شرکتهای فناور مستقر، نیازهایشان برطرف شود.
- وعده رفع فیلتر واتساپ و گوگلپلی: بحث رفع فیلتر برخی پلتفرمها برای گروههای خاص مطرح شد، اما اجرای آن مبهم باقی مانده است.
اینترنت طبقاتی برای کی خوبه و برای کی نه؟
کسبوکارها و مشاغل خاص
هدف اصلی طرح، تسهیل کار برای کسبوکارها، شرکتهای دانشبنیان و فریلنسرها است. این گروهها برای فعالیتشان نیاز مبرمی به دسترسی آزاد و پرسرعت دارند. اگر طرح اینترنت طبقاتی دسترسی این گروه را فراهم کند، میتواند یک گام مثبت باشد.
با این حال، دسترسی ویژه مشروط به احراز هویت و دریافت مجوزها است و هنوز مشخص نیست که چقدر این دسترسی واقعاً آزاد خواهد بود.
کاربران عادی
از سوی دیگر، کاربران عادی ممکن است با محدودیتهای بیشتری مواجه شوند. اجرای سیستم «لیست سفید» یعنی بسیاری از سایتها و خدمات برای عموم کاربران بسته خواهند بود. دسترسی به آموزش، سرگرمی، پیامرسانها و حتی کسبوکارهای کوچک آنلاین دشوارتر میشود.
این طرح ممکن است شکاف دیجیتالی بین اقشار مختلف جامعه را افزایش دهد و دسترسی آزاد به اطلاعات و فرصتهای آنلاین را به یک امتیاز محدود تبدیل کند.
چالشها و نگرانیها
- تبعیض در دسترسی: ایجاد تبعیض آشکار در دسترسی به اطلاعات و خدمات آنلاین.
- کاهش دسترسی به اطلاعات آزاد: محدود شدن دسترسی به دنیای وسیع اطلاعات.
- پیچیدگیهای فنی و اجرایی: مدیریت دسترسی میلیونها کاربر بر اساس معیارهای مختلف کار آسانی نیست.
- تاثیر بر کسبوکارهای کوچک: فریلنسرها و کسبوکارهای کوچک ممکن است نتوانند مجوزهای لازم را دریافت کنند.
- مشروعیت قانونی: محدود کردن دسترسی بخشی از جامعه ممکن است با اصول حقوق شهروندی ناسازگار باشد.
- افزایش مهاجرت نخبگان: محدودیتها میتواند نخبگان حوزه فناوری را به مهاجرت ترغیب کند.
آینده اینترنت در ایران
با توجه به مصوبات اخیر، اینترنت ممکن است به یک شبکه چند لایه تبدیل شود که هر لایه دسترسیها و محدودیتهای خاص خود را دارد:
- اینترنت ویژه مشاغل: دسترسی نسبتاً آزادتر برای مشاغل و شرکتهای تایید شده.
- اینترنت عمومی: دسترسی محدودتر برای عموم مردم.
- اینترنت دانشآموزی/دانشجویی: دسترسی محدود به سایتهای آموزشی خاص.
- اینترنت مناطق آزاد فناوری: دسترسی بازتر در مناطق فناوری مشخص.
چطور با این وضعیت کنار بیاییم؟
کاربران و کسبوکارها باید آماده باشند. کاربران ممکن است نیاز به ابزارهای بیشتر برای دور زدن محدودیتها داشته باشند و کسبوکارها ممکن است برای دریافت دسترسی ویژه اقدام کنند.
افزایش آگاهی و مطالبهگری نیز اهمیت دارد. کاربران و فعالان فضای مجازی باید خواستار دسترسی برابر و آزاد به اینترنت باشند. اینترنت یک زیرساخت حیاتی برای زندگی مدرن، آموزش و کسبوکار است.
امیدواریم تصمیمگیرندگان با در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی و اقتصادی اینترنت طبقاتی، به سمت فراهم کردن یک اینترنت پرسرعت، ارزان و آزاد برای همه گام بردارند. حق دسترسی آزاد به اطلاعات، حق همه ماست! 😊👍
نظر شما چیه؟ فکر میکنید اینترنت طبقاتی واقعاً شروع شده؟ پیامدهای آن برای شما و کسبوکارتان چیست؟ نظراتتان را با ما در میان بگذارید.
