احتمالاً شما هم به مفهوم سرور و کاربرد آن در دنیای امروزی آشنا هستید، اما ممکن است با برخی اصطلاحات پیچیده مواجه شده و گیج شده باشید. در این مقاله از شرکت آساراد،به زبانی ساده قصد داریم در مورد سرور و هر آنچه که باید درباره آن بدانید، صحبت کنیم.
سرور چیست؟
یک دستگاه یا نرم افزار است که برای مدیریت و پردازش درخواست ها و اطلاعات در شبکه از طریق اینترنت استفاده می شود، که به عنوان یک مرکز اطلاعاتی عمل می کند و از طریق شبکه ارتباطی به دیگر دستگاه ها این اطلاعات را ارسال و دریافت می کند.
سرور سخت افزاری چیست؟
دستگاهی برای اجرا و مدیریت برنامه‌ها، ذخیره داده‌ها و ارائه خدمات شبکه. شامل قطعات سخت‌افزاری مخصوصی مانند پردازنده، حافظه، فضای ذخیره‌سازی و کارت شبکه است. قابلیت اجرای چندین سرویس و برنامه را فراهم میکند و نقش مهمی در زیرساخت شبکه‌های سازمانی دارد.
سرور نرم افزاری چیست؟
سرویسی که امکان دسترسی به برنامه‌ها و خدمات نرم‌افزاری از طریق اینترنت را فراهم میکند. اجرا معمولا بر روی سیستم سرور (فیزیکی یا مجازی) است و وظیفه ارائه خدمات مختلف از جمله ذخیره و پردازش داده‌ها، اجرای برنامه‌ها خاص و ارائه خدمات به وب سایت‌ها را بر عهده دارد. سرویس‌های ابری مثل AWS، Azure و Google Cloud Platform از این نوع سرویس هستند.
سرورها چه کاری انجام می دهند؟
سرورها می‌توانند وظایف مختلفی را انجام دهند، اما اصلی‌ترین کار آنها ارائه اطلاعات است.
بسیاری از سرورهای امروزی به صورت تخصصی عمل می‌کنند و فقط یک کار را انجام می‌دهند. به عنوان مثال، برخی از سرورها به عنوان وب سرورها عمل می‌کنند و اطلاعات وب سایت‌ها را ذخیره می‌کنند.
این به شما امکان می‌دهد که با وارد کردن دامنه وب سایت مورد نظر خود در مرورگر، آن وب سایت را از این طریق در مرورگر خود باز کنید.
سرور چگونه کار می کند؟
برای درک بهتر، می‌توانیم روند عملکرد یک سرور را به صورت مرحله به مرحله توضیح دهیم:
1. شما یک آدرس اینترنتی (مثلاً google.com) را در مرورگر خود تایپ می‌کنید و Enter می‌زنید.
2. ابتدا، سیستم نام دامنه یا آدرس سایتی که وارد کرده‌اید را به آدرس IP متناظر آن تبدیل میکند.
3. سپس، این آدرس IP به وب سروری که سایت را میزبانی میکند، ارسال می‌شود.
4. وب سرور درخواست شما را دریافت کرده و اطلاعات مورد نیاز برای نمایش وب سایت را به شما ارسال میکند.
5. مرورگر شما از این اطلاعات برای نمایش وب سایت استفاده میکند.
به دلیل اینکه سرورها ممکن است هزاران درخواست در دقیقه را دریافت کنند، از سخت‌افزار و سیستم‌عامل‌های تخصصی در آنها استفاده می‌شود. همچنین، سرورها همواره باید آماده به کار باشند و هرگز نباید خاموش شوند.
به همین دلیل، در بعضی از سرورها از یک تکنولوژی تخصصی برای دیسک‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود که به آن RAID (Redundant Array Of Inexpensive Disks) گفته می‌شود. با استفاده از RAID، در صورتی که یکی از هاردهای سرور خراب شود، از هارد دیگری برای ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده می‌شود و این باعث می‌شود که خاموش شدن و توقف سرور جلوگیری شود.
آشنایی با اجزاء سرور
سرورهای فیزیکی، به عنوان دستگاه‌های قابل لمس و مادی برای اجرای نرم‌افزارها و ارائه خدمات مختلف در سیستم‌های IT استفاده می‌شوند. اجزای مختلف یک سرور فیزیکی شامل موارد زیر می‌شود:
1. پردازنده (CPU):
این یکی از اصلی‌ترین اجزاست که مسئول اجرای دستورات و پردازش‌های محاسباتی است.
2. حافظه RAM:
حافظه اصلی که برنامه‌ها و داده‌ها در حال اجرا در آن قرار می‌گیرند.
3. درایو‌های ذخیره‌سازی:
این شامل هارد‌دیسک‌ها، Solid State Drives (SSD) یا درایو‌های نوری (به عنوان مثال DVD-ROM) است که برای ذخیره سازی داده‌ها و نرم‌افزارها استفاده می‌شوند.
4. پیوستگی شبکه:
این شامل کارت شبکه و پورت‌های LAN و WAN است که برای ارتباط با سایر دستگاه‌ها و شبکه‌ها استفاده می‌شوند.
5. سیستم تهویه و خنک‌کننده:
این شامل فن‌ها، رادیاتورها و ایستاده‌های خنک کننده است که برای حفظ دما و جلوگیری از گرمای اضافی در سرور استفاده می‌شوند.
6. منبع تغذیه (Power Supply):
این بسیار مهم است زیرا برق هر سرور باید پایدار و مطمئن باشد تا از احتمال خرابی در حین اجرا جلوگیری شود.
این اجزا تنها چند نمونه از اجزای یک سرور فیزیکی است و ممکن است بر اساس نیاز و اهداف خاص سازمان، اجزای دیگری نیز به آن اضافه شود.
معرفی انواع سرور
سرورها بر اساس نوع خدماتی که ارائه می‌دهند، نیازمندی‌های کاربری، اندازه و قابلیت‌های سخت‌افزاری، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.
وب (Web Server) :
این سرور به ارائه صفحات وب از طریق پروتکل HTTP/HTTPS برای کاربران اینترنتی می‌پردازد. مثل Apache، Nginx و Microsoft IIS
پایگاه داده (Database Server) :
این سرورها برای ذخیره و مدیریت داده‌ها در پایگاه داده‌ها مانند MySQL، Oracle Database و Microsoft SQL Server استفاده می‌شوند.
فایل (File Server) :
این نوع سرور برای ذخیره فایل‌ها و به اشتراک گذاری آنها در شبکه استفاده می‌شود. مثل Windows File Server و Samba
ایمیل (Email Server) :
این نوع سرور برای ارسال، دریافت و ذخیره ایمیل‌ها استفاده می‌شود. مثل Microsoft Exchange و Postfix
مجازی‌سازی (Virtualization Server) :
این نوع سرور برای مجازی‌سازی منابع سخت‌افزاری به منظور اجرای چندین سیستم عامل و برنامه به صورت همزمان استفاده می‌شود. مثل VMware ESXi و Microsoft Hyper-V
بازی (Gaming Servers) :
این نوع سرور برای پشتیبانی از بازی‌های چند نفره آنلاین استفاده می‌شود. مثل Steam و Minecraft
معماری سرور چیست ؟
به نحوه عملکرد و ساختار یک سرور اشاره دارد که شامل چیدمان و ظرفیت عملیاتی آن است. در واقع، معماری سرور به طراحی و تنظیماتی اشاره دارد که نحوه عملکرد و ارتباط سرور با دستگاه‌های دیگر، انواع سیستم عامل سرور، قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، قابلیت‌های ذخیره‌سازی و محاسباتی، و عملکردهای امنیتی سیستم را تعیین میکند.
این شامل موارد زیر می‌شود:
1. روش‌های ارتباطی با سایر دستگاه‌ها.
2. انواع سیستم‌عامل‌های قابل استفاده .
3. اجزای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مورد استفاده.
4. قابلیت‌های ذخیره‌سازی و محاسباتی موجود.
5. عملکردهای امنیتی سیستم.
نتیجه گیری
به طور کلی،سرورها نقش اساسی و حیاتی در شبکه‌های کامپیوتری و سیستم‌های اطلاعاتی دارند.برای انتخاب و طراحی مناسب سرور، شناخت نیازها، محدودیت‌ها و اهداف سازمان یا کسب و کار ضروری است. استفاده از سرورهای قدرتمند، ایمن و با عملکرد بالا می‌تواند به بهبود عملکرد و خدمات سازمانی کمک کند.